Πώς η αδενομύωση μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Η αδενομύωση είναι μια γυναικολογική πάθηση που χαρακτηρίζεται από την διείσδυση ενδομητριακού ιστού, ο οποίος φυσιολογικά επενδύει την εσωτερική επιφάνεια της μήτρας, στο μυομήτριο, δηλαδή στο μυϊκό τοίχωμα της μήτρας. Αυτός ο έκτοπος ενδομήτριος ιστός προκαλεί υπερτροφία και υπερπλασία του περιβάλλοντος μυομητρίου, οδηγώντας σε διόγκωση της μήτρας και εκδήλωση επώδυνων συμπτωμάτων. Η αδενομύωση εκδηλώνεται κατά βάση σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής τους λόγω του χρόνιου πόνου και της έντονης εμμηνορροϊκής αιμορραγίας.

Αιτίες αδενομύωσης

Η ακριβής αιτιολογία της αδενομύωσης παραμένει ασαφής, αλλά έχουν προταθεί αρκετές θεωρίες. Η πρώτη θεωρία υποστηρίζει ότι η αδενομύωση προκύπτει από την άμεση εισβολή των ενδομητριακών κυττάρων στο μυομήτριο. Αυτό θα μπορούσε να διευκολυνθεί από διάφορους παράγοντες όπως ο τραυματισμός της μήτρας από χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. καισαρική τομή) ή ο τοκετός. Μια άλλη υπόθεση είναι ότι η αδενομύωση μπορεί να είναι αποτέλεσμα εμβρυϊκών υπολειμμάτων του πόρου του Muller.

Παράλληλα, η εκτεταμένη παραγωγή οιστρογόνων, ορμονών που διεγείρουν την ανάπτυξη του ενδομητριακού ιστού, πιστεύεται ότι διαδραματίζει κύριο ρόλο στην ανάπτυξη αδενομύωσης. Οι γυναίκες με αδενομύωση έχουν συχνά αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων, τα οποία μπορεί να προάγουν τη μη φυσιολογική ανάπτυξη των ενδομητριακών κυττάρων στο μυομήτριο. Επίσης, η χρόνια φλεγμονή λόγω διαφόρων καταστάσεων θεωρείται ότι συμβάλλει στην παθογένεση της αδενομύωσης. Υπάρχουν στοιχεία ταυτόχρονα που υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας γενετικής συνιστώσας στην ανάπτυξη αδενομύωσης, ιδίως αν υφίσταται οικογενειακό ιστορικό εμφάνισης της πάθησης.

Συμπτώματα που προκαλεί η αδενομύωση

Η αδενομύωση μπορεί να παρουσιαστεί με πλήθος συμπτωμάτων, τα οποία μπορεί να ποικίλουν σε βαρύτητα. Τα πιο συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν:

Δυσμηνόρροια: Οι έντονες κράμπες και ο πυελικός πόνος κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσεως είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της αδενομύωσης. Ο πόνος συχνά ξεκινά πριν από την έμμηνο ρύση και μπορεί να διαρκέσει μέχρι τη λήξη της.
Μηνορραγία: Η έντονη εμμηνορροϊκή αιμορραγία είναι ένα άλλο κοινό σύμπτωμα.
Βαριά ή παρατεταμένη έμμηνος ρύση
Χρόνιος πυελικός πόνος: Πέρα από τον πόνο της περιόδου, οι γυναίκες με αδενομύωση συχνά αναφέρουν έναν σταθερό, θαμπό πόνο στην περιοχή της πυέλου.
Δυσπαρεύνια: Η επώδυνη επαφή αναφέρεται συχνά από γυναίκες με αδενομύωση, η οποία μπορεί να επηρεάσει τις σεξουαλικές σχέσεις και τη συναισθηματική ευεξία.
Διόγκωση της μήτρας: Η μήτρα μπορεί να διογκωθεί και να καταστεί ευαίσθητη.

Επιλογές θεραπείας για την αδενομύωση

Η θεραπεία της αδενομύωσης είναι απαραίτητο να εξατομικεύεται με βάση την έκταση των συμπτωμάτων, την ηλικία της ασθενούς, τις αναπαραγωγικές της βλέψεις και την κατάσταση της υγείας της. Σε πρώτη φάση και εφόσον η γυναίκα είναι νεαρής ηλικίας και επιθυμεί να τεκνοποιήσει μελλοντικά, η προσέγγιση είναι κατά βάση συντηρητική. Αρχικά, χορηγούνται παυσίπονα και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τη διαχείριση του πόνου που σχετίζεται με την αδενομύωση. Όπως βέβαια γίνεται αντιληπτό, αυτά μειώνουν τον πόνο και τη φλεγμονή της περιόδου, αλλά δεν αντιμετωπίζουν την υποκείμενη πάθηση. Επίσης, μπορούν να διαχειριστούν ή να ανασταλούν οι μηνιαίες περίοδοι με ορμονικές θεραπείες. Αυτές στοχεύουν στη ρύθμιση του εμμηνορροϊκού κύκλου και στη μείωση της υπερπαραγωγής οιστρογόνων. Σε αυτές συγκαταλέγονται:

από του στόματος αντισυλληπτικά
χάπια ή ενέσεις προγεστίνης
το ειδικό ενδομήτριο σπιράλ Mirena που απελευθερώνει την ορμόνη λεβονοργεστρέλη.

Πρόσθετες επιλογές αντιμετώπισης

Για τις γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, υπάρχουν ορισμένες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της πάθησης, διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της μήτρας. Σε αυτές συγκαταλέγεται αρχικά ο εμβολισμός της μητριαίας αρτηρίας. Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που περιλαμβάνει τον αποκλεισμό της παροχής αίματος στον ιστό που ευθύνεται για την αδενομύωση, προκαλώντας τη συρρίκνωσή του. Μια άλλη επιλογή θεραπείας είναι και η αφαίρεση / καταστροφή του ενδομητρίου προκειμένου να επιτευχθεί διαχείριση των συμπτωμάτων της αδενομύωσης. Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται με υστεροσκόπηση και ενδείκνυται μόνο εφόσον η πάθηση δεν έχει διεισδύσει εις βάθος στο μυομήτριο. Σε περιπτώσεις ωστόσο σοβαρής αδενομύωσης, η υστερεκτομή (αφαίρεση της μήτρας) θεωρείται η οριστική θεραπεία. Εξαλείφει εντελώς τα συμπτώματα και κατά βάση συνιστάται σε γυναίκες που έχουν ολοκληρώσει την τεκνοποίηση, καθώς μετά την υστερεκτομή δεν είναι εφικτή η επίτευξη εγκυμοσύνης.

Η αδενομύωση είναι μια πολύπλοκη και συχνά εξουθενωτική πάθηση που έχει βαθύτατες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής αρκετών γυναικών. Αν και εκδηλώνεται με άκρως δυσάρεστα συμπτώματα, η πρόοδος στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές παρέχει τη δυνατότητα σε μία γυναίκα να ανακουφιστεί από τις δυσμενείς επιπτώσεις της νόσου χωρίς να διακυβεύεται η γονιμότητά της. Ο Γυναικολόγος Ογκολόγος, Δρ. Γεώργιος – Μάριος Μακρής, αντιμετωπίζει τη συγκεκριμένη πάθηση με έμφαση στις ανάγκες και τις επιθυμίες κάθε ασθενούς ξεχωριστά.

Πώς η αδενομύωση μπορεί να αντιμετωπιστεί;